Ομιλία κατά τη συζήτηση για το νομοσχέδιο των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων

Την αναγκαιότητα της εφαρμογής ριζικών αλλαγών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, υποστήριξε κατά την ομιλία του στη Βουλή, ο Βουλευτής Μιχάλης Τζελέπης.
Ο Σερραίος Βουλευτής στην συζήτηση του νέου Νόμου για ένα σύγχρονο δημόσιο Πανεπιστήμιο, αφού επισήμανε τους λόγους για τους οποίους αποτελεί εθνική προτεραιότητα ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, επικεντρώθηκε στους λόγους που πρέπει να σταματήσει η σημερινή κατάσταση με τα ελληνικά πανεπιστήμια να υποβαθμίζονται διεθνώς και η χώρα να χάνει συνάλλαγμα για σπουδές των νέων στο εξωτερικό.

Ο κ Τζελέπης τόνισε την απαράδεκτη κατάσταση που υπάρχει σήμερα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στο οξύμωρο της υπόθεσης, δηλαδή όλοι οι συμμετέχοντες να δηλώνουν ότι δεν είναι μέρη του προβλήματος, αλλά το πρόβλημα να είναι εκεί, υπαρκτό και καταστροφικό για τα Πανεπιστήμια.
Σε αυτό το σημείο ο Βουλευτής επισήμανε την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας με την αναγκαιότητα συστράτευσης όλων των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, συνδυάζοντας την απαραίτητη ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών που πρέπει να γίνουν για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση με την βασική έρευνα, που η τελευταία δεν υπάρχει χωρίς σύγχρονα πανεπιστήμια, ανοιχτά στις δυνάμεις της κοινωνίας, της οικονομίας, της διανόησης και παράλληλα απελευθερώνοντας όλες εκείνες δηλαδή τις δυνάμεις και αξίες που έχει ανάγκη ο τόπος μας.
Τέλος ο κ Τζελέπης συνοψίζοντας τις αλλαγές που φέρνει ο νέος νόμος με την προάσπιση του πανεπιστημιακού ρόλου ως τόπου γνώσης και έρευνα και όχι κομματικών αντεγκλήσεων με την παρεξηγημένη κρατούσα μορφή ασύλου, τόνισε πως ήρθε η ώρα να δούμε ένα Πανεπιστήμιο που έχει ανάγκη η χώρα για την εξύψωση της πνευματικής στάθμης των πολιτών στην επαγγελματική τους ανέλιξη και την κοινωνική τους ευημερία.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Βουλευτή Μιχάλη Τζελέπη στο Κοινοβούλιο έχει ως ακολούθως:

Κυρία Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
η συναίνεση που επετεύχθη σήμερα στη Βουλή των Ελλήνων μπροστά στην ανάγκη για ένα σύγχρονο δημόσιο πανεπιστήμιο το οποίο πρέπει να είναι στην υπηρεσία της κοινωνίας, ανταγωνιστικό, εξωστρεφές, συνδεδεμένο με την αγορά, να υπηρετεί την καινοτομία και να ενθαρρύνει την αριστεία, πιστεύω ότι θα είναι και η απαρχή μιας ουσιαστικής μεταστροφής στα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τη χώρα και καθορίζουν το χαρακτήρα της Ελλάδας, περιθωριοποιώντας έτσι τις αντιδράσεις που στόχο έχουν να μην αλλάξει τίποτα, ενώ πρέπει να αλλάξουν όλα.
Βασικός δείκτης μιας ευημερούσας δημοκρατικής κοινωνίας είναι το επίπεδο και η αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού της συστήματος, πόσο μάλλον όταν αυτό αφορά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που συνδέεται άρρηκτα με κάθε έκφανση του παραγόμενου πολιτισμού της.
Ως έθνος-κράτος είναι γνωστό τοις πάσι πως στον τομέα αυτό φέρουμε βαριά κληρονομία. Είναι, αν μη τι άλλο, ντροπή σήμερα από πρωτοστάτες να είμαστε σχεδόν ουραγοί με συνεχείς υποβαθμίσεις των πανεπιστημιακών μας ιδρυμάτων. Πιστεύω, κύριες και κύριοι συνάδελφοι , πως η έκπτωση αξιών που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας δεν μπορεί παρά να είναι συνδεδεμένη άμεσα με το επίπεδο λειτουργίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος, γεγονός που συνομολογείται από πληθώρα αναφορών και αναλύσεων του πνευματικού κόσμου της χώρας μας. Ένα μικρό παράδειγμα αποτελεί το επίπεδο φορολογικής συνείδησης που αναπτύσσεται σε μία μερίδα πολιτών, με ολέθρια αποτελέσματα για το σύνολο της κοινωνίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
τόσες βαθιές και ουσιαστικές τομές στην τριτοβάθμιας εκπαίδευση που περιλαμβάνονται στο παρόν νομοσχέδιο, έχουμε να δούμε από το 1982 με το ν. 1268. Φυσικό είναι όταν επιχειρείται μία τέτοιου μεγέθους εκ βάθρων αλλαγή, όταν ταράζονται τα λιμνάζοντα ύδατα, να υπάρχουν και ανάλογες αντιδράσεις. Άλλωστε, η συζήτηση για την ανώτατη εκπαίδευση πυροδοτεί σε όλες τις χώρες και τις εποχές έντονες ιδεολογικές και πολιτικές συγκρούσεις. Μόνο που για μας, ως χώρα, η αναβάθμιση της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης αποτελεί σήμερα εθνική προτεραιότητα. Γι΄αυτό και είναι θετικό το ότι υπήρξε η συναίνεση που είδαμε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής.
Αλήθεια, που ήταν όλοι αυτοί που σήμερα αντιδρούν, όταν υποβαθμίζονταν τα πανεπιστημιακά μας ιδρύματα;  Πού ήταν, όταν το επίπεδο της παραγόμενης γνώσης υπολειπόταν φανερά των προσδοκιών της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών; Πού ήταν, όταν τα ελληνικά πτυχία έχαναν μέρος της διεθνούς τους ανταγωνιστικότητας και τα παιδιά μας έφευγαν στο εξωτερικό;
Δεν θα έπρεπε, κυρίως, η πανεπιστημιακή κοινότητα να προστατεύσει το κύρος της, αντί να αντιδρά προστατεύοντας τα οικεία συμφέροντα, να πιέσει η ίδια τις εκάστοτε κυβερνήσεις για τις απαραίτητες θεσμικές αλλαγές που επιβάλλονται ώστε να προασπίσει την ποιότητα και ανταγωνιστικότητα της ενδοπανεπιστημιακής παραγόμενης γνώσης, να προβεί σε ανάλογες τεκμηριωμένες προτάσεις, ώστε να δώσει νέα πνοή και ώθηση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση;
Κι εδώ αρχίζει το οξύμωρο του πράγματος. Όλοι, από τον πρωτοετή φοιτητή και τους καθηγητές, μέχρι και τους πρυτάνεις, παραδέχονται ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές, ότι το επίπεδο σπουδών και ο τρόπος λειτουργίας των πανεπιστημίων πρέπει να επανεξεταστούν, αλλά όταν έρχεται η ώρα των παρεμβάσεων, τότε δεν θέλει κανείς να τους πειράξουν τα κακώς εννοούμενα κεκτημένα. Με λίγα λόγια, κανείς δεν είναι μέρος του προβλήματος. Όμως, το πρόβλημα υπάρχει.
Δυστυχώς, νομίζω πως και πάλι είμαστε αντιμέτωποι με την ίδια στενή συντεχνιακή αντίληψη δεκαετιών που αναπαράγεται ερήμην της κοινωνίας και των αναγκών της, ευτυχώς όχι από το σύνολο των πανεπιστημιακών. Όμως, στις παρούσες δυσμενείς συνθήκες και μάλιστα σε ένα τόσο νευραλγικό χώρο δεν μας επιτρέπεται εμάς, σαν πολιτικό σύστημα, να τα παραβλέψουμε όλα αυτά και να πούμε «άστο για αργότερα», κάτι που γινόταν τα προηγούμενα χρόνια. Γι΄αυτό, σήμερα, με συναίνεση- και σωστά- επιχειρείται η πλήρης αλλαγή των δομών ενός πανεπιστημίου που δεν ανταποκρίνεται πλέον στην εποχή του.
Είναι γνωστό πως η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας έχει την απόλυτη ανάγκη για συστράτευση όλων των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Ένα από τα εργαλεία αντίδρασης είναι η έμφαση στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών. Μόνο που, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καινοτομία χωρίς βασική έρευνα δεν υπάρχει, όπως δεν υπάρχει βασική έρευνα χωρίς σύγχρονα πανεπιστήμια. Σ΄αυτό πρέπει να εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας, ανοίγοντας το πανεπιστήμιο στις δυνάμεις της κοινωνίας, της οικονομίας, της διανόησης και απελευθερώνοντας όλες εκείνες δηλαδή τις δυνάμεις και αξίες που έχει ανάγκη ο τόπος μας.
Τι εισάγει, λοιπόν, το παρόν νομοσχέδιο; Μα, φυσικά, την απαγκίστρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από όλα όσα την κρατούν καθηλωμένη σε παρωχημένα εκπαιδευτικά πρότυπα και αντιλήψεις, την πάταξη της διοικητικής εσωστρέφειας, την προάσπιση του πανεπιστημιακού ρόλου ως τόπου γνώσης και έρευνα και όχι κομματικών αντεγκλήσεων, την αντικειμενική αξιολόγηση των διδασκόντων, την ενδυνάμωση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με ικανές διοικητικές δομές τέτοιες που να μην έχουν ανάγκη την παρεξηγημένη κρατούσα μορφή ασύλου, την εισαγωγή κινήτρων στη λειτουργία τους με τη δημόσια χρηματοδότηση να κατανέμεται όχι μόνο βάσει του αριθμού των φοιτητών, αλλά και του βαθμού επίτευξης των εκπαιδευτικών στόχων που συμφωνήθηκαν μεταξύ Πολιτείας και Ιδρυμάτων, την ενίσχυση του αυτοδιοίκητου με μεταφορά αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο στα Ιδρύματα και με ταυτόχρονη τη λειτουργία θεσμών αξιολόγησης, λογοδοσίας και ελέγχου.
Καταλαβαίνω πως πολλά απ΄ αυτά ακούγονται σε όλους μας ως αυτονόητα. Όμως, δυστυχώς, θα επαναλάβω για πολλοστή φορά ότι καλούμαστε εμείς σήμερα να θεσμοθετήσουμε το αυτονόητο θεμιτό ως καθημερινή λειτουργία του κράτους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο σκοπός σήμερα, που είναι ο εκσυγχρονισμός του δημοσίου Πανεπιστημίου, που έχει ανάγκη η χώρα μας με ριζοσπαστικές αλλαγές, έχει υπερτερήσει του μικροκομματικού οφέλους, μέχρι να δούμε αυτόν τον εκσυγχρονισμό να υλοποιείται για ένα Πανεπιστήμιο που έχει ανάγκη η χώρα σαν φόρο για την εξύψωση της πνευματικής στάθμης των πολιτών στην επαγγελματική τους ανέλιξη και την κοινωνική τους ευημερία.
Γι΄αυτό και στηρίζω αυτό το νομοσχέδιο